Taş Merdiven

Taş merdivenler, iç ve de dış merdivenlerin yapımında kullanılmaktadır. Özellikle dış merdivenler, dış hava koşullarına açık dayanıklı olduklarından dolayı kamuya açık alanlarda tercih edilmektedir. Bununla birlikte binaların iç kısımlarında da kullanışlı ve uzun ömürlü olmaları sebebiyle taş merdiven yapılmaktadır. Doğal taş merdivenler, binalarda tek veya çift mesnetli olarak pek tercih edilmemektedir. Genellikle yüzeysel kot farklılıklarında veya iki mesnetli olması durumunda 1,20 m’den fazla olmayan açıklıklarda kullanılabilir. Ancak iki katlı yapılarda basamakların birbiri üstüne oturtulmak koşuluyla ve 1,00 m genişlikten fazla olmamak üzere konsol olarak merdivenler kullanılmaktadır. Taş merdiven yapımında uyulması gereken yöntemler vardır. İlk başta basamak bloğu, merdiven yapılacak kısma yerleştirilir. Basamak bloğu harç ile döşemeye sabitlenir. İkinci ve takip eden diğer basamaklar, bir öncekinin üzerine ve kuralına uygun olarak bindirmeli şekilde  sabitlenir. Dış merdivenlerde, basamaklarla duvar arasındaki derzlerden suların akmaması için dolgu yapımına dikkat edilmelidir. Basamaklar arasında oluşabilecek boşluklar çimento harcı ile doldurulmalıdır. Taş blok merdivenler, iki mesnet arasına monte edilecekse duvar veya kiriş birleşmelerine dikkat edilmelidir. Taş merdiven basamakları, granit, bazalt, gre ve mermer gibi taşlardan; kaba yonu, ince yonu ya da kesme taş olarak hazırlanır.

Kullanımdan dolayı aşınma ihtimali olan basamakların üzerleri imalat sırasında, sert ağaç, PVC, plastik ve diğer malzemeler ile kaplanır. Basamak köşelerinin kırılmasını ve aşınmasını önlemek için madeni plakalarla ve köşebentlerle takviye edilir. Basamaklar, plastikle kaplanıyorsa; yapıştırma yoluyla, ahşapla kaplanıyorsa; iki uç kısmına yakın yerlerden basamağa takozla ankre edilen blon, vida veya kenet demirleriyle bağlanır.

 Yıkanan merdiven basamakları, aydınlık kenarlarından ve yanlardan akan suyun etkisiyle kirlenir, iz bırakır ve yapıya zarar verir. Basamakların aydınlık çizgileri hizasında korkuluk altlarına yükseltiler (küçük bir duvar) yapılır. Buna “Limonluk” adı verilir. Limonluklar 5-10 cm genişliğinde ve 10-15 cm yüksekliğinde olur. Genellikle korkuluk demirleri limonluk üzerine oturur. Merdivenin bitişik olduğu ya da ankastre edildiği duvar tarafını; sudan, çarpmadan ve diğer zararlı etkilerden koruyabilmek adına belirli bir yükseklikteki taş, mermer ve mozaik gibi malzemelerle kaplamak gerekir. Buna, “Sıva dibi” ya da “Merdiven süpürgeliği” denilir