Alüminyum Pencereler

Yapıların pencere yerleştirmek için açılan yerlerine, paslanmaz çelik veya demir malzemeden bir kör kasa yerleştirilir. Bu kör kasa, korozyona karşı korunaklı olmalıdır. Paslanmaz çelikten yapılan kör kasa duvarlar, pencere lentosuna terazili bir şekilde sabitlenir. Daha sonra, alüminyum profillerden yapılan pencere kasaları kör kasaya, belirlenen montaj vidaları ile birleştirilir. Şayet pencere izolasyonlu bir sistem ise, pencere kasası ile kör kasanın izolasyona olumsuz etkisi olacağından direkt birbirine temas etmemelidir. Aralarına PVC pestil fitili konulur.

Yapıların sadece aydınlatılmasında veya dış mekânların görünebileceği alanlarda kullanılan ve açılamayan; sabit bir çerçeveye sahip pencere sistemidir. Bu sistemlerde, pencerelerden havalandırılma imkânı yoktur. Diğer tip pencerelerin yan kısmında bulunan ve açılır kanadın aksine, açılma işlevi olmayan pencerelere de sabit pencere denir. Standart bir ölçüsü yoktur. Açılır pencerelerin yanında, temizlik açısından güçlük çıkarmaması için 1500 mm genişliğinden büyük olması istenmez

Pencere kanadının iç kısmına ya da isteğe bağlı olarak dış kısmına doğru açılabilen alüminyum pencere sistemidir. Dışa açılan pencere profilleri farklı olurlar. Bu sebepten dolayı pencerenin içe veya dışa açılacağına önceden karar verilmelidir. Tek eksenli pencereler, pencere kasasının bir kenarında bulunan menteşelerin hareketi sayesinde açılıp kapanırlar. Pencere kolunun bulunduğu kısımda kilit sistemleri bulunmaktadır. Bu kilit sistemlerinde ispanyolet kilitler kullanılabileceği gibi, değişik sistemler de kullanılabilir. Bu kilit sistemlerinin çalışmasını sağlayan kol, aynı zamanda pencerenin, açılıp kapanmasını sağlayan tutamağı olarak görev yapar.

İki ayrı pencere kanadının, açıldığında geniş alanları görebildiği ve görüntünün bölünmediği sistemlerdir. Kanatlar, birbirinin zıttı olarak biri sağa, diğeri sola açılır. Bu tip sistemlerdeki kanatlardan biri aktif diğeri de pasif kanat olarak adlandırılır. Pasif kanatlar tek açılımlı olarak çalışırlar. Sabitlenme ve açılım şekillerine göre farklılıklar içerebilir. Fişek sürgülü, çift kollu, adaptör ispanyoletli gibi farklı uygulamaları vardır. Aktif kanatlar ise isteğe bağlı olarak vasistas ve değişik sistemler ile çalıştırılabilir. Daha çok kullanılacak kanat hangisi ise onun aktif yapılması doğru olacaktır. Çift kanatlı sistemlerde 2 kanat da açıldığında ortada kayıt görünmez. Çünkü 1. kanat diğer kanadın üzerine kapanır. Şayet bu iki kanat arasında bir orta kayıt yani iki kanat arasında açıldığında görebildiğiniz bir dikme var ise, bu pencereler çift kanat açılım olarak isimlendirilmez. Daha çok 2 adet kanatlı pencere olarak nitelendirilir.

Alüminyum pencerelerde kanatlar, birden fazla açılma şekilli olabilmektedir. Çift açılım mekanizmaları sayesinde hem yan kenar ekseninde hem de kolu yukarı çevirerek aşağıya çekildiğinde alt kenar ekseninde açılabilmektedir. Özellikle Almanya’da çok popüler olan bu sistem, son zamanlarda ülkemizde de oldukça yaygınlaşmıştır. Sabit bir pencereye veya çift kanatlı bir pencerenin ilk açılan kanadına kombine edilebileceği gibi başka pencere sistemleri ile de kombine edilerek kullanılabilmektedir.

Pencere yapılacak yüzeyin büyüklüğü ile kullanılacak olan malzeme doğru orantılıdır. Cam yüzeyinin büyüklüğü ile orantılı olarak kanat seren genişlikleri artış gösterir. Kanat serenleri genişlerken, cam yüzeyler küçülmek zorunda kalacaktır. Gizli kanat sisteminde ise açılan kanat serenini kasanın arkasına gizleyerek, cam yüzeylerin küçülmesini önlemek ve kanat sereninin pencere kasasının arkasından görülmemesini sağlamaktır. Yüksek katlı konut, iş merkezleri ve otel projelerinde tercih edilebilecek bir sistemdir. Bu sistemlerde kasa profili, kanatta camı tutan tırnağı gizlediğinden, dışarıdan bakıldığında kanat profili görünmez ve açılır bir pencere olduğu anlaşılmaz.

Tek açılımlı pencereleri yatay olarak çalıştırılan sistemdir. Vasistas makası sayesinde, tek açılımlı pencerelerin, üst ya da alt kısmından belirli bir açı ile açılmasını sağlar. Vasistas sistemler tek başına kullanılabildiği gibi diğer açılım sistemlerinin olduğu sistemlerle birlikte de kullanılarak çift açılım sistemlerini oluşturur. Tek başına kullanıldığı yerler genel olarak banyo ve tuvalet pencereleredir. Yerine ve isteğe bağlı olarak kollu (ispanyoletli), çarpma, ters vasistas veya yüksek vasistas uygulamaları da vardır. Vasistas pencereler çoğunlukla, çift açılım pencereler veya pencerelerin üstlerinde ufak havalandırma pencereleri olarak karşımıza çıkarlar. Vasistas pencerede eksen alt kenardır. Havalandırma ve güvenlik amaçlı olarak genelde içe açılır olarak kullanılır.

Vasistas pencerelerin, insan boyunun erişemeyeceği yükseklikte olduğu sistemlerdir. Yüksekte olan bu pencerelerin açma ve kapaması oldukça zordur.  Bu zorlukları gidermek için açma kapama işlemini insan elinin yetişebileceği bir seviyeye aktaran bir sistem kullanılmalıdır. Kullanılan bu sistem vasistas pencerenin açılma hareketlerini aşağıya aktaran bir aksesuarla birlikte olmaktadır. Bu tarz aktarıcıların kullanıldığı kompakt sistemlere yüksek vasistaslı alüminyum pencereler denir.

Bilindik vasistas pencere sistemlerinin açılma yönünün tersi olarak işleyen sistemidir. Ters vasistas pencerede açılım ekseni üst kenardır. Genel olarak dışa açılır ancak ters vasistas pencereler dışa açılmak zorunda değildir. Ters vasistas pencerelerin iç kısma açılması pek istenen bir durum değildir. Bu nedenle ters vasistas pencerelere, dışa açılır ters vasistas pencereler olarak bakabiliriz. Cephe kaplamalarında kullanılan pencere açıklıklarını kapatan makaslı cephe açılır pencereleri bu tipte pencerelerdir. Bu tip pencere sistemlerinin temizlikleri sadece dışarıdan yapılabilir.

Alüminyum vasistas pencerenin, çatı penceresi olarak kullanılmasıdır. Ters açılımlı alüminyum vasistas pencere sistemlerinin, havalandırılma ve aydınlatma maksatlı olarak çatı katları veya çatılara uygulanma şeklidir.  Genel olarak izolasyonlu olarak yapılır. Çatılara monte edilebildiği gibi, mansard çatılarda ve duvarlarda da uygulanabilmektedir. Ters vasistas pencereler gibi menteşeleri üst kısımdadır. Ancak orta kısımda pencerenin açık kalabilmesi için makas sistemi bulunmaktadır.

Diğer pencere açılım çeşitlerinden farklı olarak pivot pencerelerde açılım, pencere kanadının ortasındandır. Pencere kasasının orta kısmından pivot menteşeler sayesinde açılır. Dikeyde yapılan açılıma dikey pivot pencere; yatayda yapılan açılıma ise yatay pivot pencere denir. Geometrik şekil olarak, dairesel, kare ve dikdörtgen şekillerinde pivot pencereler vardır. Kompakt bir yapıya sahip olan pivot pencerelerde yüksek seviyede ses ve ısı yalıtımı sağlar.

Kanatlarının düşey eksende çalıştığı, bir ya da daha fazla, hareketli cam panele sahip olan pencerelerdir. Tarihi bir kökeni olan giyotin pencereler; görsel, fonksiyonel ve teknolojik yönden yeniden ele alınarak üretilmiştir. Yenilenen giyotin pencereler,  pencere kanatlarının çerçeve içerisindeki kanallarında hareket ettiğinden, ortama hiçbir zararı olmamaktadır. Böylece, mekân içerisindeki eşyaların yerleşiminde, kullanıcı veya tasarımcı, mekânın bütününden daha verimli yararlanır. Yeni giyotin pencerelerde her iki kanat da vasistas sistemle çift açılımlı olarak yapılabilmektedir.  Bu sayede dış yüzeylerine ulaşılabilen pencerenin temizlik sorunu da ortadan kalkmış olur. Çerçeve malzemesi olarak kullanılan alüminyum profiller, giyotin pencerelerin geleneksel malzemesi olan ahşap doğramalara göre, farklı mekanik koşullarda yüksek dayanım gösterir. Farklı cam kalınlıklarıyla kullanılabilen ısı bariyerli çerçeve profilleri sayesinde, farklı iklim koşullarında kullanıma uygundur.

Sürme pencere sistemleri gibi pencere kanadının sağa ve sola sürülmesi ile çalışır. Ancak, bu sistemi diğer sürme sistemlerden ayıran nokta; pencere kanadının kilidinin açılıp kendimize doğru çekilmesidir. Daha sonra sürgülü pencereler gibi kullanılır. Bu sistem ismini Volkswagen minibüslerin sürme kapılarından almıştır. Pencere ve kapılarda kullanılan bir sistemdir. Kol kapalı konumda iken açılmak istendiğinde; yere paralel bir konuma çevrilir. Pencereyi kullanıcıya doğru çekerek sağa ya da sola hareket ettirmek suretiyle çalışır. Kapatmak için kanadı sürerek kapattıktan sonra, kolu aşağı doğru çevirerek kilitlenir. Hareketli kanatta vasistas sistem kullanılarak çift açılımlı olarak da kullanılabilmektedir.

Alüminyum pencere kasasının üzerinde bulunan raylar aracılığıyla pencere kanatlarının sağa ve sola sürülerek açılıp kapanmasının sağlandığı sistemdir. Bir kanadı hareketli bir kanadı sabit veya tüm kanatları sürülebilir olarak uygulanabilmektedir. Cam olarak çok farklı cam çeşitleri kullanılabilmektedir. Ancak, tavsiye edilen cam kalınlığı 4 mm ile 24 mm arasındadır. Vela sürme pencerelerde izolasyon için, EPDM contalar kullanılamamaktadır. EPDM contaların metal çerçeve ile öpüştüğü zaman pencere kanadını hareket ettirmek mümkün değildir. Bunun için kıl fitiller kullanılmaktadır. Ancak bunlar da EPDM’ler kadar izolasyon sağlayamamaktadır.

Sürme pencere sistemlerinin benzeri bir çalışma sistemine sahiptir. Alttaki hareket rayı, kanadın bütün ağırlığını taşır. Üst hareket rayı fonksiyon güvenliği emniyete alır. Tüm kanatlar birbirine bağlı ve katlanır olarak uygulanabilir. Ayrıca, bir kanat sabit diğer kanatlar katlanabilir şekilde de uygulama imkânı vardır. Katlandığında tüm kanatlar birbirlerine paralel olarak bir tarafta toplanır. Katlanır pencereler en üst düzeyde açıklık sağlar. Kanat genişlikleri 1000 mm, kanat yüksekliği ise 2350 mm’ye kadar olabilmektedir. Kanat ağırlığı 80 kg, kanat adedi ise 7 kanata kadar yapılabilmektedir. Bu ölçüler, genel olarak kullanılan ölçülerdir. Özel imalatlarda değişik ölçüler kullanılabilir. Alüminyum katlanır pencereler, balkonlar ve bahçe katlarında bahçeye bakan duvarlarda, zeminden başlatılarak yapılabilir.