Ahşap Pencereler

Ahşabın güzelliği ve doğallığından faydalanmak için uygulanan ahşap pencerelerin en çok tercih edilen sistemlerindendir. Kullanılan ahşap, öncelikle emprenye (değişik kimyasallarla ahşabı dayanıklı hale getirme yöntemi) edilir. Daha sonra, Alman standartlarına göre 68, 78 ve 90mm kalınlıklarda üretilen pencere kanatları kasalara monte edilir. Pencere kanadının, pencere kasasına monte edilebilmesi için Cermen menteşe, yaprak menteşe ve ispanyolet kilit sistemleri kullanılır. Kanadın açılıp kapanması, menteşe merkezinde sağ ve sol yönde olur. Kanadın kapalı kalması için ispanyolet veya benzeri pencere kilitleri kullanılır. Pencere kilit sistemlerinin kolu 180 derece yukarı doğru kaldırıldığı zaman, kanat vasistas konumuna geçer. Pencere kanadının yapmış olduğu bu hareket sayesinde, 15 derecelik bir açı oluşur ve pencere kanadından havalandırma işlemi gerçekleşir. Pencere kolunun kapalı haline göre 90°’lik bir açı ile çevrildiği zaman, pencere kanadının dairesel olarak açılması sağlanır. Tek kanatlı pencerelerde kanat genişlikleri maksimum 90cm, kanat yükseklikleri ise 220cm olmalıdır. Ahşap pencere sistemlerinde; tek cam, çift cam ve temperli (4+16+4 mm) camlar kullanılabilir.

Tek kanat pencerelerin uygulama imkânının bulunmadığı açıklıklarda, orta kayıtsız çift kanat pencere kullanılır. Bu sistemde, iki kanat arasında orta kayıt bulunmaz ve özel mekanizmalar sayesinde pencere açıldığında manzara ve ışıktan en üst seviyede faydalanması sağlanır. İlk önce pencere kolu bulunan kanat açılır, daha sonra mekanizma içine gizlenmiş bir kolu bulunan diğer kanat kolayca hareket eder. İlk açılan kanada aktif, diğer kanada ise pasif kanat denir. Aktif kanatta çift açılım özelliği bulunabilmektedir. Bu şekilde kullanıcı dilerse “vasistas” açı ile mekânda havalandırma sağlayabilir. Bu sistemde de Alman standartlarına göre 68, 78 ve 90mm kalınlıklarda üretilen pencere kanatları kasalara monte edilir. Pencere kanadının pencere kasasına monte edilebilmesi için Cermen menteşe, yaprak menteşe ve ispanyolet kilit sistemleri kullanılır. Kanadın açılıp kapanması menteşe merkezinde sağ ve sol yönde olur. Kanadın kapalı kalması için ispanyolet veya benzeri pencere kilitleri kullanılır. Kanat genişlikleri maksimum 90cm, kanat yükseklikleri ise 220cm olmalıdır. İki kanat arasına sabit cam kullanarak bir bölme yapılabilir. Bu bölmenin genişliği, temizliğinin ve bakımının rahat bir şekilde yapılabilmesi için en fazla 150 cm olmalıdır.

Vasistas, köken olarak Almanca (bu nedir?) bir kelime olmasına rağmen dilimize Fransızcadan geçmiştir. Tek kanat açılımlı pencere sistemlerinin yatay çalışma prensibi ile çalışır. Bu sistemde pencere kanadının belirli bir açıda açık kalabilmesi için makas sistemleri bulunur. Kullanım alanı olarak banyo ve tuvaletlerde kullanılsa da; ispanyolet kilit sistemlerinin kullanıldığı grup pencere sistemlerinde de çift açılım olarakta kullanılır. Bu pencere sistemleri ortamı havalandırırken, aynı zamanda bulunduğu yeri dış etkenlerden açık olduğu halde bile koruyabilmektedir. Grup pencerelerde kullanıldığı zaman, genellikle pencerelerin üst kısmında küçük bölme olarak uygulanırlar. Vasistas sistemlerde 45°’ye kadar açılımlar yaptırmak mümkündür. Aynı sistem içerisinde birden fazla açı ile pencere kanadının açılması sağlanabilmektedir. Vasistas sistemlerde kanat genişlikleri minimum 380mm, kanat yüksekliği ise minimum 250mm olabilmektedir. Vasistas pencere sistemlerinde motorlu vasistas açılımlar da sağlanabilmektedir.

Diğer pencere sistemlerine göre farklı bir açılma sistemine sahiptir. Pencere kanadı açıldığında, ortamı daralttığında ya da açılma yönünde sıkıntılar olduğunda tercih edilir. Balkona veya bahçeye bakan bir pencerenin, büyük açıklıklı ve kesintisiz bir görüntü istendiği zamanlarda ilk tercihlerdendir. Alttan ve üstten raylar kullanarak pencere kanadının sağa ve sola çekilerek pencere kasası üzerinde açılıp kapanmasını sağlayan sistemdir. Kilit olarak sürme kanat kilitleri, pencere kolu olarak da kilit tutamağı kullanılır. Yüksek ağırlığı olan pencere kanatlarının olduğu sistemlerde daha çok kullanılır. Hareket eden kanat, isteğe bağlı olarak vasistaslı olarak yapılabilmektedir. Bu pencere sayesinde geniş açıklıklar daha etkili bir şekilde değerlendirilir.  Manzaradan azami yararlanma amacının yanı sıra, dış mekânla bütünleşme de sürme pencerelerin sağladığı avantajlar arasında yer almaktadır. Pencerenin isteğe bağlı olarak iki tarafa açılabilmesini sağlayan çift ray sistemi uygulanabilmektedir.

Sürgülü pencere montajı, standart pencerelerin montajı gibi öncelikle pencere kasası köpük ve vidalar yardımı ile terazili ve dengeli bir şekilde monte edilir. Daha sonra pencere kanatları, rayların üzerine yerleştirilir. Rayların düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.

Pencere kasasının üzerinde bulunan raylar veya kanallar sayesinde belirli bir açılma sırası ile katlanarak açılan pencere sistemidir. Bu sistem, pencerelerde en fazla açılma alanı elde edilen sistemdir. Katlanan pencere kanatları, bir kenarda toplanabileceği gibi duvar içerisinde bir alanda da toplanabilir. Genel olarak bir sabit kanat ve katlamalı kanatlar şeklinde uygulanır. Tüm kanatları toplamalı veya biri sabit diğerleri hareketli olarak yapılabilir. Minimum 2 kanat, maksimum 7 kanata kadar yapılabilir. Temizlik ve bakım açısından kolay bir sistemdir. 45°’lik köşe birleşimli olarak uygulandığı zaman, izolasyon özelliği daha fazla olmaktadır. Isı, ses ve toz yalıtımı sağlaması için özel fitiller kullanılır. Kullanılan ahşaplar daha çok çam, larex, iroko, sapelli, meranti ve meşedir. Renk olarak ahşabın doğal renklerinin yanı sıra isteğe bağlı olarak renklendirme de yapılabilmektedir.

Pencere kasasının ve kanadının merkez noktasında karşılıklı menteşeleri ile yatayda ve düşeyde 360º’lik kanat hareketi yapabilen pencere sistemleridir. Geniş havalandırma pozisyonu sayesinde, yapılarınızda pratik ve özgün kulanım olanakları sunar. 19. yy da örneklerine rastlanan bu pencere sistemi; kare, dikdörtgen ve dairesel formları ile iç mekânlarınıza konfor, ferahlık ve genişlik kazandırdığı gibi; kompakt yapısıyla da mükemmel ses ve ısı yalıtım özelliği sağlar. Özellikle konutlarda, mutfak, hol, koridor, çocuk odası ve çatı katlarında kullanılabildiği gibi; farklı amaçlarla inşa edilen birçok yapıda da özgün çözümler için tercih edilirler. İstenilen ölçülerde üretilebilen bu pencereler, gerek estetik açıdan gerekse de güvenlik açısından tercih edilir. Yuvarlak pivot pencereler yapılabilmesi için bu pencerelerin proje aşamasında belirlenmesi gerekmektedir. Genel kabul görmüş pivot pencere ölçüleri; minimum kanat genişliği 800 mm, maksimum kanat genişliği 1600 mm, kanat yüksekliği 800 mm, maksimum kanat yüksekliği 1600 mm ve maksimum kanat ağırlığı da 80 kg’dır.

Pencere kanadının, yukarı – aşağı yönde hareket ettirilerek açılıp kapanmasını sağlayan sistemdir. 18. ve 19. Yüzyıllarda, yapılarda sıklıkla giyotin pencerelere rastlamak mümkündür. Tarihi bir dokusu olan giyotin pencereler, yenilenen sistemleri ile günümüzde de kullanılmaktadır. Rahat bir şekilde açılıp kapanmasını sağlayan mekanizması, çelik bir yayın, 16-26 mm çapında bir boru içine yerleştirilmesinden oluşmuştur. Kanat ağırlığı ortalama 45 kg’dır.

Hollanda kökenli olarak bilinen giyotin pencereler, Londralı bir marangoza Kraliçenin odası için bir pencere yapmasının emredilmesiyle; pencere kanadının istenilen yerde durmasını ve güç harcamadan açılmasını sağlayan mekanizma icat edilmiş olur. Aşağı – yukarı hareket eden sistem sayesinde, yaşam alanını ve dekorasyonu etkilemez. Makas kullanılarak pencere kanadının vasistaslı olarak açılması sağlanabilmektedir. Giyotin pencereler dört şekilde uygulanır.

Ağırlık Sistemli Giyotin Pencereler: Eski bir sistemdir. Mekanizmasında makara, ip ya da zincir kullanılır. Günümüzde kullanılmayan bir sistemdir.

Helezon Yapılı Giyotin Pencere Taşıyıcıları: Ahşap pencere sistemlerinde kullanılan bu taşıyıcıların ağırlıkları 1-18 kg arasındadır. Ebatları ise 200 mm ile 1200 mm arasında değişmektedir.

Çelik Yaylı Giyotin Pencere Taşıyıcıları:  Sisteminde çelik yaylar kullanılır. 30 cm’den 180 cm’e kadar kanat yüksekliği olabilir. Kanat ağırlığı ise 3kg ile 50k arasında değişmektedir.

Vasistas Fonksiyonlu Giyotin Pencere:  Vasistas sistemlerinin uygulandığı pencere çeşididir. Bu sayede

Yapıların tarihlerine baktığımız zaman, yer altından yer üstüne çıkan barınakların en büyük gereksinimlerinden birisi de yapıları aydınlatacak pencerelerdir. Bu pencereler zamanla, daha fazla aydınlatma ve havalandırma için ve daha estetik görünümler için değişik şekillerde uygulanmıştır. Bu şekillerin en çok tercih edilenlerinden bir tanesi ise kemerli pencerelerdir.  Yarım daireyi andıran, üst kısmı oval gelen, çoğunlukla bir duvar boyunca tavandan yere kadar uzanan ve alt kısmı kare hatlara sahip olan modellerdir. Özellikle tarihi binalarda daha çok karşımıza çıkan bu pencere çeşidi, tüm pencere çeşitleri ile birlikte uygulanabilen bir sistemdir. Genellikle sabit olarak uygulanır ve birlikte uygulandıkları pencere sistemlerinin çalışma şekline uyum sağlar. Tarihi bir görünümü olduğundan restorasyonlar da daha çok tercih edilir.

Pencere kanatlarında bulunan camlar arasına, estetik amaçla, çıtalar ile farklı desen ve şekillerde uygulanabilen çıtalama şeklidir. Genellikle çeşitli desen ve renk seçenekleriyle ısıcam sistemlerinde kullanılır. Çıtaların birbirine geçirilmesi ile birleştirilen karolaj çıtaları, sade ve düz olarak uygulanabilir. Birleşim notalarında değişik desen ve motifler kullanılarak, estetik açıdan pencerelere ayrı bir güzellik katmaktadır. Karolaj çıta genişlikleri genel olarak 8 mm, 45 mm arasında değişen ebatlarda uygulanır. Değişik renkli çıtalar ile de çeşitli geometrik desenlerin uygulanması mümkündür.

Çatılarda gün ışığı ve temiz havadan fazla yararlanmak amacıyla kullanılır. Ahşap çatı pencereleri, tüm pencere açılım sistemlerinde uygulanabilse dahi en rahat ve ergonomik kullanım şekli olan pivot özellikli olarak üretilirler. Bu açılma şekli ile ortamda daha fazla bir kullanım alanı olmakta ve yüksek yerlere monte edilen pencerelerde kontrol çubuğu sayesinde rahatlıkla açılıp kapanabilmektedir. Ahşap çatı pencereleri, pencere kapalıyken temiz hava akışını sağlayan havalandırma kapağına sahiptir.

Ahşap çatı pencerelerinde dış etkenlere dayanımını yükseltmek için ahşap bileşenlere çift vakum koruma ve 3 kata kadar vernik uygulamaları yapılabilmektedir.

Ahşap çatı pencereleri balkon tipi olarak da imal edilebilmektedir. Çatı katında bulunan pencerelerimizi açtığımız zaman, bir balkon havası oluşturmak için oldukça ideal bir çözümdür. Bu sistem, iki kısımdan oluşur. Alt kısmı ileri doğru açılarak kenarlarda korkuluklar oluşturur ve sanki bir balkon havası verir. Üst kısımlar ise yukarı ve dışa doğru açılarak oldukça geniş bir pencere ve havalandırma alanı oluşturur. Alt kısma yerleştirilen pencere kolu, camın montaj yüksekliğinden bağımsız kullanılarak, pencereyi açma ve kapatmada büyük kolaylık sağlar